در این مقاله میخواهیم راجب یکی از مهره های جذاب شطرنج توضیحاتی را ارائه دهیم با ما همراه باشید.
*فیل یکی از مهرههای شطرنج است که میتواند بهطور نامحدود بهطور مورب حرکت کند. هر یک از بازیکنان دو فیل دارد که یکی بین شاه و اسب و دیگری بین وزیر و اسب قرار میگیرد. فیلی که در خانه سفید قرار میگیرد به دلیل شکل حرکت خود تنها به خانههای سفید دسترسی دارد و به همین جهت فیل سفیدرو نامیده میشود و فیلی که در خانه سیاه است در خانههای سیاه حرکت خواهد کرد و فیل سیاهرو نامیده میشود.
*فیل مهره جالبی است زیرا میتواند تا جایی که میخواهد حرکت کند اما فقط روی خانههای مورب. این یک قطعه دوربرد است و میتواند بسیار خطرناک باشد.
*در ابتدای بازی، هر طرف با دو فیل شروع میکند. فیل روشن برای سفید از مربع f1 شروع می شود در حالی که فیل تیره برای سیاه از مربع c8 شروع میشود. فیل خانه تیره برای سفید از مربع c1 شروع میشود در حالی که فیل خانه تیره برای سیاه از مربع f8 شروع می شود.
*در شیوههای تاریخی شطرنج فیل فقط میتوانست حداکثر دو خانه بهصورت اریب در قطر خود حرکت کرده و از روی مهره مقابل خود بپرد با این ترتیب تنها به یکهشتم خانههای صفحه شطرنج دسترسی داشت. هر چند در برخی روشهای قدیمی شطرنج حرکتهای دیگری نیز برای آن در نظر گرفته میشد. شیوه امروزین حرکت فیل از سده دوازدهم میلادی در اروپا و در پی مجموعه تغییراتی در قوانین شطرنج به منظور بالابردن سرعت بازی معمول شد.
*فیل یک مهره سوار سبک (مانند اسب) در نظر گرفته میشود و ارزش آن سه امتیاز است. به طور قابل توجهی از یک پیاده (1 امتیاز)ارزشمندتر است، به اندازه یک اسب (3 امتیاز)ارزش دارد ، اما ارزش آن از یک رخ (5 امتیاز) یا یک وزیر (9 امتیاز) کمتر است.
*هر فیل به نیمی از خانههای صفحه محدود میشود، زیرا فقط میتواند در مربعهای روشن یا تیره مربوطه حرکت کند. یک فیل در مربع روشن فقط میتواند در مربعهای روشن حرکت کند، در حالی که یک فیل با مربع تاریک میتواند فقط در مربع های تاریک حرکت کند. این دو فیل اگر روی مورب های مجاور باشند به خوبی با هم کار میکنند.
*در شطرنج تاریخی ایران هم از نام پیل یا معرب آن فیل استفاده میشد. با ورود شطرنج به اروپا نام این مهره هم به شکل فارسی فیل و عربی الفیل وارد زبانهای اروپایی شد. از آنجا که در زبانهای اروپایی این واژه بیمعنی بهنظر میرسید در برخی از زبانها تغییراتی در آن داده شد.
*در ایتالیایی که آن «الفیره -Alfiere» به معنی «پرچمدار» مینامند یا در فرانسوی آن را ابتدا delphino و سپس fou به معنی «دلقک» و «دیوانه» نامیدند. البته علاوه برهمآوایی فیل و فو شباهت شیار روی سر این مهره با کلاه دلقکها هم دلیل دیگری برای این تغییر نام ذکر شدهاست.
*در اسپانیایی اما هنوز آن را «الفیل- Alfil» مینامند.
*در روسی از слон به معنی فیل استفاده میشود.
*در برخی زبانهای دیگر همچون انگلیسی، پرتغالی و ایسلندی از واژههایی به معنی «اسقف» در اشاره به این مهره استفاده میکنند که این به شکل ظاهری مهره مربوط میشود که شیار روی سر آن یادآور کلاه اسقفهاست در حالیکه این شیار در واقع عاجهای فیل را نشان میدهد.
*در برخی زبانهای دیگر مثل چکی و اسلواکیایی از کلمهای به معنی «تیرانداز» و در زبانهایی مانند آلمانی، سوئدی، هلندی، دانمارکی، مجاری و لهستانی از واژههایی به معنی «دونده» در اشاره به این مهره استفاده میشود.
*یک رخ معمولاً حدود ۲ پیاده بیشتر از فیل ارزش دارد. فیل تنها به خانههای همرنگ خود یعنی نیمی از خانههای صفحه دسترسی دارد ولی رخ به تمام خانههای صفحه دسترسی دارد. در یک صفحه خالی رخ هر جا که باشد همیشه به ۱۴ خانه دسترسی دارد ولی فیل بین ۷ تا ۱۳ خانه را در دسترس دارد. همچنین با رخ و شاه میتوان حریف را مات کرد ولی با فیل و شاه مات امکانپذیر نیست.
* قدرت نسبی فیل و اسب تقریباً برابر است ولی با توجه به شرایط بازی ممکن است یکی از آنها مفیدتر باشند.
*شطرنجبازان کمتجربه معمولاً قدرت اسب را بیشتر از فیل ارزیابی میکنند چون اسب میتواند به تمام خانهها دسترسی داشته باشد و توانایی بالایی برای حمله همزمان به چند مهره دارد.
*قدرت نسبی فیل معمولاً با نزدیک شدن به آخر بازی افزایش مییابد. چرا که مهرههای بیشتری از صفحه خارج شده و خطوط باز برای تحرک فیل فراهم میشود. در یک صفحه خالی فیل هر دو جناح را بهطور همزمان پوشش میدهد ولی اسب باید با چندین حرکت خود را به جناح دیگر برساند. در آخر بازی دو فیل برتری کاملی بر یک فیل و یک اسب یا دو اسب دارند. در اختیار داشتن دو فیل یک سلاح استراتژیک محسب میشود چرا که این تهدید وجود دارد که با تعویض مهرهها به یک آخر بازی مطلوب دست یافت.
مات با دو فیل چیست؟
مات دو فیل یک الگو است که از دو فیل و یک شاه برای رساندن مات به پادشاه دشمن استفاده میکند. یک فیل به پادشاه حمله میکند در حالی که شاه مهاجم و فیل دیگر از فرار پادشاه مات دار جلوگیری میکنند.
* از آنجایی که فیلها مهرههای دوربردی به حساب میآیند، برای اینکه این مات اتفاق بیفتد، نیازی به حضور در فضاهای خاصی ندارند. در عوض، آنها باید به خانههای مورب کلیدی حمله کنند .
* یک بازی پایانی با دو فیل و یک پادشاه در برابر یک پادشاه دیگر یک اتفاق نادر در شطرنج است. با این حال، یادگیری نحوه ارائه این مات برای هر شطرنجبازی بسیار مهم است.
*در آخر اینکه حتما بازی با دو فیل را یاد بگیرید فرقی نمیکند در وسط بازی یا در آخر بازی باشید در هر صورت یادگیری آن در صفحه به شما کمک فراوانی میکند.
بدون دیدگاه